Boekenbaltekst: vriendschapsverzoek aan Jan van Mersbergen

Een vriendschapsverzoek aan Jan van Mersbergen

Ik zou zo 10 redenen kunnen noemen waarom ik bevriend zou willen zijn met Jan van Mersbergen. Ach, laat ik eens 10 redenen kunnen noemen waarom ik bevriend zou willen zijn met Jan van Mersbergen.

1)      Jan van Mersbergen heeft een goede naam: Jan van Mersbergen. Het klinkt lullig, maar ik ben slecht in namen. Jan van Mersbergen is goed te onthouden. Dit soort praktische zaken is zeer belangrijk in een vriendschap.

2)      Jan van Mersbergen kan het leven vieren en betreuren tegelijkertijd. Ik kan maar een van twee. Ik zou hem vragen: ‘Jan, zou jij mij dit kunnen leren?’ En hij zou zeggen: ‘Maar natuurlijk, Daan, al weet ik niet hoe.’

3)      Jan van Mersbergen schreef Naar de overkant van de nacht. Dat weet u misschien. Wat u wellicht niet weet is dat hij de eerste in de wereldgeschiedenis is die dit heeft gedaan.

4)      Wanneer Jan van Mersbergen dronken is vergelijkt hij mensen met boten. Zo is een schrijfster die hij kent eigenlijk een mammoettanker (geen idee trouwens wat dat is, een mammoettanker): per 100 kilometer één meter naar links of naar rechts. Het was toentertijd zeer verhelderend. En hij zet drankjes op de kont van de mooiste vrouw, wanneer ze zich voorover buigt.

5)      Jan van Mersbergen zit bij de Nachtploeg. De nachtploeg is een verzameling schrijvers die in het geheim bij elkaar komen en dan heel veel drinken, en grappen maken die alleen zij begrijpen. Ik zit niet bij de Nachtploeg. Ik ben nooit gevraagd. Zoals u begrijpt baal ik hier verschrikkelijk van. Ik drink best veel, en dan alleen, en maak grappen die alleen ik begrijp. (Voor de zekerheid: dit was er één.)

6)      Toen mijn voetbalteam ooit vriendschappelijk speelde tegen dat van hem, speelde ik hem bij mijn eerste actie door de benen. Zijn volgende actie was het gruwelijk onderuit schoppen van onze aanvoerder. Zijn verklaring: ‘Het was wat de wedstrijd nodig had.’ Ze maakten gelijk, na een 2-0 achterstand.

7)      Jan van Mersbergen is trouw. Wanneer iemand kwijtraakt – er zijn nu eenmaal avonden dat mensen gewoon kwijtraken – dan wil Jan van Mersbergen per se terug het donker in om hem te halen. Hij is trouw niet omdat hij niet beter weet (de trouw van een hond), maar omdat hij vindt dat het erbij hoort. Ik ben gek op mensen die vinden dat dingen erbij horen, zonder ooit uit te leggen welke dingen, en waarbij, maar als ze het zeggen denk je: verdomd, het hoort erbij.

8)      Hij zet foto’s van zichzelf op Facebook waardoor je je ineens heel tevreden voelt over de staat van het eigen leven.

9)      Jan van Mersbergen kan goed schrijven. Dat klinkt eenvoudig, maar is het allerminst. Zo zijn er naar mijn standaarden slechts elf Nederlandse schrijvers die goed kunnen schrijven. Hiervan zijn er reeds vijf dood en begraven. Zo gaat dat.

10)   Am wichtigsten. Jan van Mersbergen zou de beschamende onmogelijkheid van dit verzoek inzien. Want een vriendschapsverzoek bestaat niet. Kan niet bestaan. Vriendschap kenmerkt zich door het onbesproken aangaan van een verbond. Het benoemen zou het onbaatzuchtige van de vriendschap vervormen tot iets doelmatigs, het ongeplande wordt gepland, waardoor niet het begin van de belofte zou worden ingeluid, maar het ongeboren einde. Jan van Mersbergen zal de gêne van mijn optreden vanavond begrijpen. Jan van Mersbergen zal begrijpen waarom ik hem als ik hem ooit tref, niet zal aanspreken, maar hooguit zachtjes toeknikken. En zonder iets te zeggen, zonder zinnen van welgemeende onzin, zou Jan van Mersbergen terugknikken en vergevend lachen. Alsof er niets gebeurd zal zijn.

Daan Heerma van Voss